0
Browsing Tag

orthorexia

0 In Blog

‘Kettingreactie’

Tijdens mijn individuele coaching sessies met mensen die een verstoorde relatie met eten ervaren praat ik nooit over eten. Het gaat immers niet over eten, maar wel om over(heen) éten een mechanisme dat een hele periode ‘functioneel’ kan zijn, maar dat pas opgelost kan worden als je snapt wat de functie daadwerkelijk is.

Al eerder legde ik in mijn blogs uit dat een verstoorde relatie met eten vrijwel altijd een aangeleerd mechanisme is om te hebben kunnen ‘over leven’ door een aangepaste versie van jezelf te worden. Dit kan door dat je als kind hoorde dat je gevoeligheid ‘overdreven’ was en dat je ‘normaal’ moest doen. Het kan zijn omdat je je onveilig voelde omdat er geweld of intimidatie plaatsvond in het gezin waar je opgroeide en je dus al zeker geen ruimte voelde voor jouw gevoelens (je keek wel uit!), waardoor je leerde dat deze er niet mochten/ konden of hoorden te zijn. Maar het kan ook zijn dat jouw ouders niet met emoties om konden gaan en dus ook jou leerde dat je je ‘niet aan moest stellen maar gewoon door moest gaan’.

Meer dan eens zie ik mensen voorbijkomen in mijn praktijk die niet geleerd hebben om te gaan met hun mooie gevoelige kant. Zij zijn zich niet bewust van wie ze waren voordat ze zich leerde aanpassen, of dat ze zich überhaupt aangepast hebben. Dit gebeurt ook vaak onbewust. Net zomin als dat ze zich bewust zijn van het mechanisme dat daarna in werking gaat en hoe dat de boel in stand houdt, zoals ook de verstoorde relatie met eten.

Afgelopen week had ik Joyce in mijn praktijk, zij komt al een aantal weken voor begeleiding bij haar verstoorde relatie met eten. Zij vertelde dat ze een lastige week had gehad met eten en ze vertelde ook wat eraan vooraf was gegaan. Haar zus was bij haar gekomen en deze was heel verdrietig geweest omdat ze te horen had gekregen op haar werk dat haar contract niet verlengd was. De organisatie twijfelde eraan of dat haar zus wel bij de organisatie paste en dát terwijl ze zich zó had ingespannen. Joyce wilde er graag voor haar zus zijn maar voelde ook boosheid en onmacht, want ze had gezien hoe gigantisch hard haar zus de afgelopen maanden gewerkt had. Doorgaans zou Joyce vanuit haar ‘aangepaste zelf’ tegen haar zus gezegd hebben; joh kóm op, ga gewoon verder kijken, het komt wel goed; huil er nou maar niet om, het is hun verlies. Echter ontdekte Joyce recent binnen de coaching dat ze van nature niet iemand is die alleen zegt; ‘kom op, doorgaan, niet huilen’. Joyce ontdekte dat ze van nature een zachtaardige, empathische en zeker ook affectieve persoonlijkheid is. Alleen dat ze dit van huis uit door allerlei omstandigheden ‘aanpaste’ en leerde dat emoties voor ‘mietjes en aanstellers’ zijn. Tevens waren haar ouders allebei geen affectieve personen, ook niet onderling en ondanks dat Joyce dat wel was, leerde ze daar niet mee om te gaan en stopte ze ook dat stukje van zichzelf weg.

Omdat Joyce recent dit inzicht had opgedaan besloot ze anders dan anders te reageren op haar zus. Ze sloeg met een kleine aarzeling haar arm om haar zus heen en zei; huil maar, het mag er zijn, ik ben er voor je. Haar zus huilde tranen met tuiten en liet zich uitgebreid knuffelen en vertroetelen. Ze gaf daarna herhaaldelijk terug aan Joyce hoe fijn ze het vond en hoe lief van Joyce, terwijl haar zus zich meestal ook niet zo uitspreekt. Ik zeg als coach dan ook meestal tegen mensen; als je doet wat je altijd deed; krijg je wat je altijd kreeg. Zo zag Joyce dat ze door het anders te doen, dus ook meer affectie terugontving van haar zus, iets wat ze als heel prettig ervaarde.

Toch betekent verandering óók nog iets anders. Als je aangeleerde patronen, overtuigingen of mechanismes probeert te veranderen of te doorbreken dan zul je ook altijd te maken krijgen met zogenaamde ‘saboteurs’. Saboteurs zijn de ‘stemmetjes’ in je hoofd die je vertellen ‘dat iets je toch niet lukt’ ‘dat je vooral je niet te veel moet openstellen want dan komt er alleen maar gedoe van’ ‘dat je op moet blijven letten omdat anders de pleures uitbreekt’ en nog veel meer van dit soort geluiden. Deze ‘stemmetjes’, hoe irritant ook, hebben ook een functie. Ze proberen je veilig te houden. Nu hoor ik je denken; veilig hoezo? Veilig betekent; alles blijft bij het oude, zelfs als daar waar je nu inzit (bijvoorbeeld die ongezonde relatie) niet goed voor je is dan is (volgens de saboteurs) behouden wat je hebt áltijd nog beter dan aangaan wat je niet weet. Immers; dan kan het altijd nóg slechter worden.

Doordat Joyce ervoor koos om eens te oefenen met haar affectieve en gevoelige kant naar haar zus, koos ze voor ‘verandering’. Deze verandering, hoe fijn ook, leverde ook spanning op. Er verschenen stemmetjes in haar hoofd met ‘ niet te zoetsappig he, je hoeft ook niet door te slaan, wat zal je zus straks wel niet denken, pas je op dat je niet gekwetst wordt met die gevoeligheid, straks maakt iemand er nog misbruik van’ .

Daarnaast voelde Joyce ook nog wat anders. Ze zou het liefst de leidinggevende van haar zus opgebeld hebben en haar boosheid kenbaar maken, maar dat kon natuurlijk niet en dus ervaarde ze onmacht. Nadat haar zus weg was merkte ze dat ze de situatie niet helemaal los kon laten en niet veel later ervaarde ze het ‘fuck it gevoel’ en was ze naar de ijskast gelopen om ‘er overheen te eten’. Een mechanisme dat bekend is voor Joyce en dat haar het gevoel van veiligheid gaf en niet in de laatste plaats omdat naast alles wat hierboven al voor een verhoogde spanning zorgde, en de mechanismes die waren gaan lopen, ze tevens ook nog getriggerd werd door het gevoel van onmacht. Ondanks dat deze onmacht niet haar onmacht was, triggerde dat gevoel een traumatische periode in haar leven met een narcistische man waarin ze ook veel onmacht had ervaren. Pas toen Joyce afgelopen week vertelde over de situatie met haar zus en we deze helemaal uitgewerkt hadden, begreep ze waarom ze was gaan ‘over eten’.

Samen met haar maakte ik op het whiteboard inzichtelijk hoé feitelijk 1 situatie zoveel gevolgen kon hebben, als een soort kettingreactie. Hoeveel emoties erbij kwamen kijken en hoe lastig dat nog voor haar was omdat ze niet geleerd had daar mee om te gaan. Tevens zorgde al deze emoties ook voor een lichamelijke reactie namelijk een verhoogde adrenaline. Deze verhoogde adrenaline legt tijdelijk ons brein stil waardoor we even niet meer kunnen nadenken en dus bijvoorbeeld naar de koelkast lopen om te gaan ‘over-eten’. Iedereen die kampt met een verstoorde relatie met eten zal dit mechanisme herkennen; (je weet dat je eigenlijk niet wíl over eten, maar op dat moment lijkt dat automatisch te gaan en is er niets dat je nog tegenhoudt) en als je adrenaline daarna gezakt is; dán kom je tot jezelf en begint het volgende mechanisme te lopen; schuldgevoel etc.

Door inzichtelijk te krijgen hoe patronen, overtuigingen en mechanismes werken, krijgt Joyce steeds meer inzichten in het waaróm van haar handelen en van wie ze daadwerkelijk bedoeld is te zijn. Tevens probeer ik haar telkens wanneer ze bewust emotie kan waarnemen (en dat lukt steeds een beetje beter) stil te staan bij wat ze voelt/ wat er gebeurt en inzichten op te schrijven, zodat ze uiteindelijk vanuit bewust zijn en rust keuzes kan maken, voor zichzelf en over eten.

Herken jij je in bovenstaand verhaal of zou je ook graag meer begeleiding en inzicht willen in de functie van eten voor jou. Voel je vrij om contact met me op te nemen, in pb, telefonisch of via email. Kijk ook hier

*vanzelfsprekend zijn alle namen én beschreven situaties geanonimiseerd en/of figuratief beschreven*

0 In Blog

Pijn is niet fijn

Het is iets wat we vaak al leren in onze opvoeding, bijvoorbeeld als je huilde nadat je van je fiets was gevallen, ‘stil maar’ ‘kusje erop en het is al beter’. Of; je hoeft niet te huilen, ‘het valt wel mee’. ‘Het is al over’. Allemaal goedbedoelde uitspraken van ouders die niet willen dat hun kind pijn heeft of huilt. Toch leer je hier en weliswaar in een heel letterlijke zin, dat je pijn snel over moet zijn, dat je misschien niet te lang mag huilen of soms, als je pijn hebt neem je een snoepje, want dat helpt.

Wat ik vaak tegenkom in mijn praktijk is dat mensen nog zonder dat ze het zelf doorhebben, al jong niet geleerd hebben om met pijn om te gaan, of er bij stil te staan. Het enige mechanisme dat men vaak kent is dat pijn niet fijn is én of dat het wég moet. Als we spreken over geestelijke pijn, verdriet over pijnlijke gebeurtenissen, verlies, buitensluiting, geweld, misbruik en trauma, dan is dergelijke pijn voor mensen vaak nog zwaarder om te dragen dan fysieke pijn en kennen ze ook hier maar een mechanisme: ‘het moet weg, het moet ‘uit, ‘ik wil het niet voelen’.

Iedereen heeft zo zijn eigen overlevingsmechanismen ontwikkeld om met moeilijke dingen om te gaan.

Mensen die kampen met een verstoorde relatie met eten zijn heel vaak mensen die niet geleerd hebben om te gaan met emoties. Een simpel maar illustratief voorbeeld daarvan dat al jong begint, is een ruzie op school met een klasgenootje waarna je verdrietig thuiskomt en als antwoord krijgt dat het wel overgaat, terwijl het kind bijvoorbeeld wel erg geschrokken is, of het verdriet of de boosheid heftiger ervaart. Het zou hieruit dingen kunnen leren als: oh, ik moet me niet aanstellen, ik moet niet huilen. Vanzelfsprekend is dat natuurlijk niet na één ruzie al het geval, maar als dergelijke dingen vaker naar voren komen in de opvoeding of op latere leeftijd dan kan je dergelijke mechanismes ontwikkelen.

Mechanismes waarin je leert weg te gaan bij wat je zelf voelt, mechanismes die je leren te vluchten omdat je bang bent van de emotie, of niet geleerd hebt dat deze er mag zijn. Denk daarbij ook aan opvoeders die van hun ouders weer leerden dat je gewoon keihard moet werken voor je geld én ‘niet moet klagen maar dragen’. Ook dit zijn overtuigingen die aan ons als kinderen meestal bewust of onbewust worden doorgegeven. Deze mensen hebben de lat altijd hoog liggen voor zichzelf en gaan bijna dagelijks over hun eigen grenzen, vaak nog zonder het te voelen. Ook hier wordt op langere termijn een basis gelegd waaruit op latere leeftijd een burn-out zou kunnen ontstaan.

In alle gevallen gaat het steeds over het ‘niet volledig mogen ‘zijn’, ontkend worden in je gevoelens, wegstoppen van gevoel, gevoelens zijn niet belangrijk en bovenal weggaan van dat wat je voelt en wie je bent. Je wordt een aangepaste versie van jezelf.

De afgelopen weken ontmoette ik ook weer een aantal clienten in mijn praktijk die een verstoorde relatie met eten hebben en mij vertelden over bepaalde gebeurtenissen in hun leven waar ik kippenvel van kreeg. Ik vroeg bij een ieder opnieuw naar, hoe ben je er toen mee omgegaan, weet je nog wat je toen voelde, kun je je herinneren dat je verdrietig bent geweest en hoe je hiermee omging en meer van dat soort vragen. Bijna een op een wisten ze die vragen niet te beantwoorden. Het was soms echt een tijdje stil. Geen idee eigenlijk, of ik kan het me niet meer herinneren, of; ‘ik ben gewoon doorgegaan’. ‘Of ik ben gewoon keihard gaan werken, en dat heeft me er doorheen gesleept’.

Als je ze vervolgens vraagt of ze terug kunnen halen waar deze ‘verstoorde relatie met eten’ begonnen is, dan kunnen ze vaak wel verwijzen naar heftige gebeurtenissen in hun leven.

Waar ik binnen mijn praktijk met mensen steeds opnieuw naar op zoek ga is: wie ben je, wat heb je (vroeger) over jezelf geleerd, hoe ga je met emoties en gevoelens om, en hoe kun je dat anders leren doen. Ik praat nooit met mensen over eten, wát ze eten, hoeveel ze eten. Ik sta met ze stil en maak inzichtelijk wat er gebeurt en welke patronen er onder liggen, om dit vervolgens kleine stapjes doorbreken. Hoe kun je beter leren voelen wat er gebeurt. Waar voel je dat in je lijf? Het gaat veelal om dúrven bewust worden.

Loop jij al jaren (in het geheim) te vechten met jezelf en speelt je relatie met eten een te grote rol? Voel je vrij om dan contact met me op te nemen voor een coachingssessie. Ik help je graag én ik weet hoe het is. Ik vocht zelf ruim 20 jaar met een eetstoornis. Dus schaam je niet, bevrijd jezelf!

Liefs Lottie

Nb: Je kunt starten met individuele coaching bij mij in mijn praktijk, maar zoals bekend start in mei ook onze nieuwe training ‘een verstoorde relatie met eten’ vanuit de www.moed-academie.nl een prachtig nieuw compleet concept, dus ook voor die optie zou je kunnen gaan.

Informeer gerust naar de mogelijkheden: info@lottiemaejones.nl of 0624251973 (appen mag ook).

Hoe dan ook: je bent welkom!