0
Browsing Tag

BED

0 In Blog

‘Kettingreactie’

Tijdens mijn individuele coaching sessies met mensen die een verstoorde relatie met eten ervaren praat ik nooit over eten. Het gaat immers niet over eten, maar wel om over(heen) éten een mechanisme dat een hele periode ‘functioneel’ kan zijn, maar dat pas opgelost kan worden als je snapt wat de functie daadwerkelijk is.

Al eerder legde ik in mijn blogs uit dat een verstoorde relatie met eten vrijwel altijd een aangeleerd mechanisme is om te hebben kunnen ‘over leven’ door een aangepaste versie van jezelf te worden. Dit kan door dat je als kind hoorde dat je gevoeligheid ‘overdreven’ was en dat je ‘normaal’ moest doen. Het kan zijn omdat je je onveilig voelde omdat er geweld of intimidatie plaatsvond in het gezin waar je opgroeide en je dus al zeker geen ruimte voelde voor jouw gevoelens (je keek wel uit!), waardoor je leerde dat deze er niet mochten/ konden of hoorden te zijn. Maar het kan ook zijn dat jouw ouders niet met emoties om konden gaan en dus ook jou leerde dat je je ‘niet aan moest stellen maar gewoon door moest gaan’.

Meer dan eens zie ik mensen voorbijkomen in mijn praktijk die niet geleerd hebben om te gaan met hun mooie gevoelige kant. Zij zijn zich niet bewust van wie ze waren voordat ze zich leerde aanpassen, of dat ze zich überhaupt aangepast hebben. Dit gebeurt ook vaak onbewust. Net zomin als dat ze zich bewust zijn van het mechanisme dat daarna in werking gaat en hoe dat de boel in stand houdt, zoals ook de verstoorde relatie met eten.

Afgelopen week had ik Joyce in mijn praktijk, zij komt al een aantal weken voor begeleiding bij haar verstoorde relatie met eten. Zij vertelde dat ze een lastige week had gehad met eten en ze vertelde ook wat eraan vooraf was gegaan. Haar zus was bij haar gekomen en deze was heel verdrietig geweest omdat ze te horen had gekregen op haar werk dat haar contract niet verlengd was. De organisatie twijfelde eraan of dat haar zus wel bij de organisatie paste en dát terwijl ze zich zó had ingespannen. Joyce wilde er graag voor haar zus zijn maar voelde ook boosheid en onmacht, want ze had gezien hoe gigantisch hard haar zus de afgelopen maanden gewerkt had. Doorgaans zou Joyce vanuit haar ‘aangepaste zelf’ tegen haar zus gezegd hebben; joh kóm op, ga gewoon verder kijken, het komt wel goed; huil er nou maar niet om, het is hun verlies. Echter ontdekte Joyce recent binnen de coaching dat ze van nature niet iemand is die alleen zegt; ‘kom op, doorgaan, niet huilen’. Joyce ontdekte dat ze van nature een zachtaardige, empathische en zeker ook affectieve persoonlijkheid is. Alleen dat ze dit van huis uit door allerlei omstandigheden ‘aanpaste’ en leerde dat emoties voor ‘mietjes en aanstellers’ zijn. Tevens waren haar ouders allebei geen affectieve personen, ook niet onderling en ondanks dat Joyce dat wel was, leerde ze daar niet mee om te gaan en stopte ze ook dat stukje van zichzelf weg.

Omdat Joyce recent dit inzicht had opgedaan besloot ze anders dan anders te reageren op haar zus. Ze sloeg met een kleine aarzeling haar arm om haar zus heen en zei; huil maar, het mag er zijn, ik ben er voor je. Haar zus huilde tranen met tuiten en liet zich uitgebreid knuffelen en vertroetelen. Ze gaf daarna herhaaldelijk terug aan Joyce hoe fijn ze het vond en hoe lief van Joyce, terwijl haar zus zich meestal ook niet zo uitspreekt. Ik zeg als coach dan ook meestal tegen mensen; als je doet wat je altijd deed; krijg je wat je altijd kreeg. Zo zag Joyce dat ze door het anders te doen, dus ook meer affectie terugontving van haar zus, iets wat ze als heel prettig ervaarde.

Toch betekent verandering óók nog iets anders. Als je aangeleerde patronen, overtuigingen of mechanismes probeert te veranderen of te doorbreken dan zul je ook altijd te maken krijgen met zogenaamde ‘saboteurs’. Saboteurs zijn de ‘stemmetjes’ in je hoofd die je vertellen ‘dat iets je toch niet lukt’ ‘dat je vooral je niet te veel moet openstellen want dan komt er alleen maar gedoe van’ ‘dat je op moet blijven letten omdat anders de pleures uitbreekt’ en nog veel meer van dit soort geluiden. Deze ‘stemmetjes’, hoe irritant ook, hebben ook een functie. Ze proberen je veilig te houden. Nu hoor ik je denken; veilig hoezo? Veilig betekent; alles blijft bij het oude, zelfs als daar waar je nu inzit (bijvoorbeeld die ongezonde relatie) niet goed voor je is dan is (volgens de saboteurs) behouden wat je hebt áltijd nog beter dan aangaan wat je niet weet. Immers; dan kan het altijd nóg slechter worden.

Doordat Joyce ervoor koos om eens te oefenen met haar affectieve en gevoelige kant naar haar zus, koos ze voor ‘verandering’. Deze verandering, hoe fijn ook, leverde ook spanning op. Er verschenen stemmetjes in haar hoofd met ‘ niet te zoetsappig he, je hoeft ook niet door te slaan, wat zal je zus straks wel niet denken, pas je op dat je niet gekwetst wordt met die gevoeligheid, straks maakt iemand er nog misbruik van’ .

Daarnaast voelde Joyce ook nog wat anders. Ze zou het liefst de leidinggevende van haar zus opgebeld hebben en haar boosheid kenbaar maken, maar dat kon natuurlijk niet en dus ervaarde ze onmacht. Nadat haar zus weg was merkte ze dat ze de situatie niet helemaal los kon laten en niet veel later ervaarde ze het ‘fuck it gevoel’ en was ze naar de ijskast gelopen om ‘er overheen te eten’. Een mechanisme dat bekend is voor Joyce en dat haar het gevoel van veiligheid gaf en niet in de laatste plaats omdat naast alles wat hierboven al voor een verhoogde spanning zorgde, en de mechanismes die waren gaan lopen, ze tevens ook nog getriggerd werd door het gevoel van onmacht. Ondanks dat deze onmacht niet haar onmacht was, triggerde dat gevoel een traumatische periode in haar leven met een narcistische man waarin ze ook veel onmacht had ervaren. Pas toen Joyce afgelopen week vertelde over de situatie met haar zus en we deze helemaal uitgewerkt hadden, begreep ze waarom ze was gaan ‘over eten’.

Samen met haar maakte ik op het whiteboard inzichtelijk hoé feitelijk 1 situatie zoveel gevolgen kon hebben, als een soort kettingreactie. Hoeveel emoties erbij kwamen kijken en hoe lastig dat nog voor haar was omdat ze niet geleerd had daar mee om te gaan. Tevens zorgde al deze emoties ook voor een lichamelijke reactie namelijk een verhoogde adrenaline. Deze verhoogde adrenaline legt tijdelijk ons brein stil waardoor we even niet meer kunnen nadenken en dus bijvoorbeeld naar de koelkast lopen om te gaan ‘over-eten’. Iedereen die kampt met een verstoorde relatie met eten zal dit mechanisme herkennen; (je weet dat je eigenlijk niet wíl over eten, maar op dat moment lijkt dat automatisch te gaan en is er niets dat je nog tegenhoudt) en als je adrenaline daarna gezakt is; dán kom je tot jezelf en begint het volgende mechanisme te lopen; schuldgevoel etc.

Door inzichtelijk te krijgen hoe patronen, overtuigingen en mechanismes werken, krijgt Joyce steeds meer inzichten in het waaróm van haar handelen en van wie ze daadwerkelijk bedoeld is te zijn. Tevens probeer ik haar telkens wanneer ze bewust emotie kan waarnemen (en dat lukt steeds een beetje beter) stil te staan bij wat ze voelt/ wat er gebeurt en inzichten op te schrijven, zodat ze uiteindelijk vanuit bewust zijn en rust keuzes kan maken, voor zichzelf en over eten.

Herken jij je in bovenstaand verhaal of zou je ook graag meer begeleiding en inzicht willen in de functie van eten voor jou. Voel je vrij om contact met me op te nemen, in pb, telefonisch of via email. Kijk ook hier

*vanzelfsprekend zijn alle namen én beschreven situaties geanonimiseerd en/of figuratief beschreven*

0 In Blog

Mijn beste vriend

Inmiddels ben ik alweer ruim twee weken suikervrij. Ik moet zeggen dat vanaf dag drie ik deze leefstijl weer als vanzelf oppakte. Ik ben ik ben blij dat het alweer zo snel comfortabel en rustig voelt. Ik weet nu ook weer precies waarom ik destijds helemaal gestopt ben met suiker. Toch wil ik jullie meenemen naar een stukje uit de tijd van toen de eetstoornis hoogtij vierde, zo’n vijf jaar geleden. Ik deel dit met jullie omdat ik weet dat er mensen zijn die dit herkennen en ‘herkenning’ een van de woorden was die voor mij genezend werkte in mijn proces naar bevrijding.

Zoals ik eerder verteld heb onder andere in mijn interview aan VROUW, ging ik een tijdje naar de AO (anonieme overeters). De eerste keer dat ik van de AO hoorde voelde ik weerstand. Ik dacht zo erg is het bij mij toch niet? En ‘dadelijk zitten daar allemaal van die vage types en krijg ik van die Amerikaanse toestanden’. Nee dat is niks voor mij. Natuurlijk was dat angst en een stukje vermijding want door niet te erkennen hoe erg het eigenlijk was bleef ik in mijn veilige schulp. Je moet het zien als een soort schuilplaats. Een plek die niemand kent maar waar eten en ik elkaar alleen ontmoette. Waar eten en ik elkaars beste vrienden waren, in het geheim. Op onze schuilplaats bestond geen eenzaamheid, geen verdriet, geen gebrek aan onvoorwaardelijke liefde. Eten was er altijd. Eten zei niet tegen mij dat ik me moest schamen voor hoe ik er uit zag. Eten zei niet tegen mij dat niks me stond. Of dat ik er om vroeg om gepest te worden. Eten sloeg en schopte niet. Eten zei niet dat ik mijn dromen niet zou waar maken omdat ik dik was. Eten zorgde voor rust. Eten zorgde ervoor dat ik even kon vluchten. Niemand begreep me eigenlijk zo goed als eten.

Toch duurde het geluksgevoel van eten nooit lang. Daarna kwam altijd ‘De man met de hamer’. Een stemmetje in mijn hoofd dat me elke dag opnieuw vertelde hoe slecht en dom ik was dat ik weer had zitten (over)eten. Dat ik een zwakkeling was. Lelijk en vet en dat het wel nooit iets zou worden. Hierdoor voelde ik me dan vaak een hele dag onrustig omdat ik het goéd moest doen (ik liep de hele dag met een soort ‘Gij zult niet overeten’ in mijn hoofd). Tot dat dat meestal in de avond niet meer te doen was (ik legde de lat dan ook altijd overdreven hoog en ook al at ik redelijk normaal ook dan had ik het niet goed genoeg gedaan) en ik weer vluchtte naar mijn schuilplaats en een ontmoeting had met mijn beste vriend: eten.

Ondanks dat ik de eerste keer cynisch was over een bezoek aan een AO-meeting, had ik niet heel lang de tijd nodig om mezelf ervan te overtuigen dat een keertje kijken geen kwaad kon. Ik vergeet die eerste meeting nooit meer! Met hartkloppingen en zweethanden ging ik naar binnen, met het gevoel alsof iedereen die je daar binnen ontmoet aan je kan zien dat je een overeter bent. En hoewel daar op zo’n avond meerdere meetings zijn van verschillende soorten middelengebruik voelde ik me bij de eerste passant op de gang gekgenoeg niet aangestaard of iets in die trant. Het was een warm hallo. Een soort gelijkwaardigheid voelde ik. Ik vroeg hem of hij wist waar ik moest zijn en hij verwees me naar een lokaal. Daar zaten ongeveer zo’n 12 mensen, zowel mannen als vrouwen van 18 tot 55 schat ik. Mensen die niet allemaal perse uitgesproken dik of dun waren. Ik voelde me ontzettend opgelaten toen ik binnenkwam, maar niemand keek gek, niemand liet me alleen staan. Ze nodigden me uit om aan te schuiven rond de tafel en legde me uit hoe de avond eruit zag. Heel warm was het, en wat een mooie groep mensen. Zo zie je maar dacht ik.

De AO maakt gebruik van een 12-stappenplan met diverse fases, het is een te uitgebreide uitleg voor in deze blog maar als je googelt vind je het direct. Ook maken ze gebruik van een programma met gesprekskaarten waarover je bijvoorbeeld mag vertellen hoe je week was geweest. Als je wat wilde delen (hoefde niet) dan stak je je hand op en mocht je wat vertellen over het kaartje dat je getrokken had, of je er iets mee kon en of je iets kwijt wilde over je week. Als je de beurt kreeg moest je altijd openen met ‘Hoi ik ben Lottie en ik ben een overeter’. Dan antwoordde de groep, hai Lottie! En dan kon je je verhaal starten. Ik vond dat in het begin heel irritant en vreselijk Amerikaans maar toch doet het wat. Zo voel je respect, acceptatie bij jezelf om dat hardop uit te spreken (nee niet in een keer), en respect en gelijkwaardigheid van de groep.

Die avond begon Lilly (vanzelfsprekend niet haar echte naam) met haar kaart en over haar week. Ze vertelde me over haar gevechten met zowel eten als drank. Jeetje dacht ik, dat is ook vreselijk zóveel verslavingen en dus verleidingen. Ze vertelde o.a. dat ze zich zo eenzaam had gevoeld die week en dat het helemaal niet ging met eten.
Ik voelde de tranen over mijn wangen lopen. Wat een krachtige vrouw en wat een herkenbaarheid. Ik voelde me verwarmd door haar verhaal, hoe triest het ook was, er zat voor mij op een andere manier veel herkenning in. Men vroeg of ik iets wilde zeggen. Het is overigens nooit de bedoeling dat je in zo’n meeting vragen gaat stellen aan datgene dat iemand deelt. Iemand mag het vertellen zonder oordeel mag het er zijn en dat was dat. Ik vertelde mijn verhaal en wel dat Lilly me zo geraakt had. Dat het gevoel van eenzaamheid zo herkenbaar was en dat zij mij door haar verhaal te delen mij minder eenzaam had gemaakt. Ik kreeg een mooi gebaar van de groep dat ze het zo krachtig vonden dat ik me de eerste keer al zo kwetsbaar op durfde te stellen. Geloof me het was een warm bad!

Ik ben uiteindelijk een keer of 8 naar deze meetings geweest en ik heb er veel mooie mensen ontmoet en me gesteund gevoeld.
Deze meetings hebben er voor gezorgd dat ik meer acceptatie en minder vooroordelen over mezelf en mijn ‘beste vriend’ kreeg. Het was absoluut een eyeopener naar genezing. (Niet lang daarna ontdekte ik ook mijn overgevoeligheid voor suiker.)

Zo vaak om me heen hoorde ik: als je minder wilt wegen dan eet je toch gewoon minder? (Overigens was mijn gewicht nooit mijn persoonlijke struikelblok, maar wel de onrust in mijn hoofd. Ik wist nooit hoe ik dat uit kon leggen.) Zo simpel is het niet. Het is een ziekte! Een vaak niet begrepen ziekte. En hoeveel ik er ook over kan, wil en nog ha zeggen in mijn blogs, het sleutelwoord voor ouders en naasten is onvoorwaardelijke liefde en een luisterend oor zonder oordeel. Zorg voor herkenning en erkenning.

Buiten alles wat ik gehad heb aan de AO heb ik er ook bijzondere vriendschappen aan overgehouden die uiteindelijk van langere duur zijn gebleken dan mijn ‘beste vriend’ uit die tijd: eten.

Lottie

?Ps: Omdat ik hoop dat deze blog veel herkenning en erkenning mag doorgeven aan alle mensen die er in hun omgeving mee te maken hebben, zou ik het tof vinden als je dit bericht deelt om een ieder die op dit moment vecht tegen een eetstoornis een hart onder de riem te stoppen.