Wendy Hartgers-Schenkels (45) kende als kind een onveilige thuissituatie, waardoor ze probeerde zich zo onzichtbaar mogelijk te maken. Ze zag haar dikke lichaam als een manier om minder zichtbaar te zijn. Want, zo was haar invulling, mensen kijken toch niet graag naar dikke vrouwen. Anderzijds voelde ze dat ze niet te veel ruimte in mocht nemen, omdat ze als dikke vrouw minder waard zou zijn om naar te luisteren en dat ze had gefaald, omdat het haar maar niet lukt om af te vallen en een ‘normaal’ gewicht te bereiken. Binnenkort laat ze zich onderzoeken op lipoedeem.
Waarom wilde je graag meedoen aan de rubriek ‘lief mijn lijf’?
Waarom ik bij de eerste zin van de oproep, eigenlijk al meteen wist dat ik moest reageren, is dat ik het afgelopen jaar een voor mijzelf een supergrote stap heb gezet op het gebied van zichtbaarheid en dat is het starten van mijn eigen bedrijf. Ik heb het altijd heel moeilijk gevonden om meer van mezelf te laten zien. Ik vond mezelf niet waardevol genoeg, omdat ik dik ben. Ik had het idee dat ik eerst 30 kilo zou moeten afvallen, voordat ik het leven zou kunnen leven waar ik van droomde.
Ik begeleid in mijn bedrijf vrouwen die, net als ik, worstelen met hun lichaamsbeeld en met eten. Speerpunten in de begeleiding zijn dat vrouwen meer contact en compassie gaan voelen met hun lichaam en een meer ontspannen relatie met eten kunnen ontwikkelen. In mijn bedrijf komen mijn persoonlijke geschiedenis en mijn psychologie achtergrond heel mooi samen. Ik heb mijn bedrijf Lief je Lijf genoemd. Geheel aansluitend bij de boodschap die ik in deze rubriek Lief mijn Lijf kan delen. Dus heb ik besloten om hier met zwetende handjes mijn persoonlijke verhaal met je volgers te delen. Hoe spannend ik het ook vind om mezelf hiermee te laten zien. Ik laat mij niet meer tegenhouden door mijn angst om zichtbaar te zijn. Ik wil mijn verhaal met anderen delen, zodat zij zich er ook in kunnen herkennen en erkenning voelen voor wie zij zijn.
Wie ben jij als persoon? Wat maakt jou nou echt jou?
Ik ben iemand die in een groep niet snel op zal vallen. Ik hou me in eerste instantie vaak op de achtergrond. Ik kan goed luisteren en situaties goed aanvoelen. Als ik iets belangrijks te zeggen heb, dan doe ik dit wel. Wat ik zeg, zet mensen vaak wel aan het denken en er wordt dan ook goed naar me geluisterd. Als ik me op mijn gemak voel in een groep of situatie dan kan ik meer mijn plek in gaan nemen en sta ik bekend om mijn wat sarcastische humor en mijn harde, aanstekelijke lach.
Wat vind je mooi aan jezelf en waar ben je minder tevreden over?
Ik vind dat ik een mooie uitstraling heb. Ik kan anderen aansteken met mijn open blik en sprankel in mijn ogen. Ik vind mijn rondingen mooi, ik heb een wat smallere taille en grote borsten en billen. Ik draag graag jurkjes die mijn rondingen wat meer accentueren. Ik heb veel moeite met mijn benen. Ik heb hoogstwaarschijnlijk lipoedeem (nog niet door een arts gediagnosticeerd) en hierdoor heb ik bobbelige dikke benen die ook nog heel zwaar aanvoelen en pijnlijk zijn. Ik draag hierdoor geen korte broeken of rokjes.
Heb je te maken met vooroordelen, zo ja welke en wat vind je de lastigste vooroordelen?
Het is niet zozeer dat mensen mij direct aanspreken op mijn gewicht. Ik merk dat dit als je wat ouder wordt, minder gaat spelen tussen vrouwen onderling. Of ik heb een groep mensen om me heen verzameld die mij accepteren zoals ik ben. Natuurlijk merk ik in de buitenwereld (buiten mijn persoonlijke kring) dat er nog gevoel vooroordelen leven over dik zijn. De lastigste vooroordelen vind ik dat vrouwen die dik zijn lui, minder intelligent, ongezond, onverzorgd zouden zijn. In de maatschappij leeft nog steeds het beeld dat dik gelijk staat aan minderwaardig. Dat is ook het beeld wat lange tijd in mijn eigen hoofd heeft geleefd. Dat krijgen we vanuit alle kanten mee vanaf onze kindertijd door media, in onze opvoeding, in het contact met leeftijdsgenootjes.
Als degene die jou veroordeelt of iets naars toewerpt tot bezinning zou komen en in oprechtheid naar je zou luisteren, wat zou die dan van je te weten komen?
Die zou zien dat ik naast dat ik dik ben, in heel veel dingen lijk op ieder ander mens. Dat ik een intelligente vrouw ben die naast haar eigen bedrijf haar gezin in goede banen leidt, die qua gezondheid wel wat worstelingen heeft, maar die verder een gezond leven leidt, zich goed verzorgd en zich net zo kwetsbaar voelt als ieder ander mens.
Sommige mensen met overgewicht hebben een verstoorde relatie met eten, anderen hebben een lichamelijke aandoening, soms allebei, is daar bij jou sprake van?
Eten is voor mij lange tijd een manier geweest om met mijn emoties om te gaan. Als ik me verdrietig, eenzaam of boos voelde, me verveelde of zelfs als ik heel blij was. Ik liep dan, meestal ’s avonds, steeds op een neer naar de koelkast om van alles te zoeken. Vaak haalde ik geen chips of snoep in huis, of liet ik die verstoppen door mijn man, zodat ik dat in elk geval niet zou eten. Ik verstopte dan wat ik zat te eten achter het kussen als een van mijn dochters nog even naar beneden kwam en stopte de wikkels onder in de pedaalemmer. Uiteindelijk voelde ik me na alles wat ik had gegeten nog niet vervuld. Dat kwam aan de ene kant, omdat ik niet had gegeten wat ik echt lekker vond. Maar zeker ook omdat ik geen aandacht had gegeven aan wat ik echt nodig had. Dat was vaak niet voedsel, maar dat was iets heel anders. Bijvoorbeeld een knuffel omdat ik me verdrietig of eenzaam voelde, delen waar ik werkelijk mee zat of kijken wat ik echt wilde doen als ik me verveelde.
Ik heb geleerd dat mijn emoties er gewoon mogen zijn, ook al kan dat soms pijnlijk zijn om te voelen. En daarvan leerde ik ook dat als je aandacht besteedt aan gevoelens, ze ook wel weer wegtrekken. Soms gebeurt het nog steeds; dan word ik me opeens bewust dat ik weer op en neer aan het lopen ben naar de keuken. Meestal in dat uurtje net nadat de kinderen in bed liggen. Dan ben ik moe en overprikkeld, weet ik niet zo goed waar ik behoefte aan heb en zit ik meestal op de bank te ‘Netflixen’. Ik herken het nu meestal wat sneller. En ik zorg er voortaan ook voor dat ik altijd juist in huis heb wat ik heel erg lekker vind. Dan neem ik een stukje Tony’s Chocolonely donkere melkchocolade en dan geniet ik daar extra van. Dan voel ik me na dat stukje ook verzadigd en ga ik niet nog van alles eten waar ik eigenlijk helemaal geen zin in heb.
Zoals al eerdergenoemd, heb ik tevens hoogstwaarschijnlijk lipoedeem. Een paar jaar geleden las ik hierover een blog op Facebook en toen vielen een hele boel stukjes in elkaar. Ik ben bij een oedeemtherapeut geweest en die zag wel alle kenmerken, maar na een aantal keer daar te zijn geweest, heb ik besloten mijn kop in het zand te steken. Want dat deed ik altijd met ‘slecht nieuws’. En dit keer heb ik dat een aantal jaren volgehouden.
Lipoedeem is een chronische aandoening, die ook wel bekend staat als pijnlijk vetsyndroom. Hierbij ontstaan grote hoeveelheden ongelijkmatig verdeeld vet onder de huid van de heupen, dijen, knieën, onderbenen en ook soms de armen. De vetcellen trekken vocht aan en houden dit vast. Dit alles leidt tot een pijnlijk, gezwollen gevoel, een sterke gevoeligheid voor druk van buitenaf, snel vermoeid zijn en moeite met lichamelijke inspanning. Daar komen bij mij de zware benen van en de gewrichtsklachten en vermoeidheid die ik mijn lichaam ervaar. Ik heb twee weken terug besloten mijn kop uit het zand te trekken en heb een afspraak staan bij de huisarts om hiermee volgende stappen te zetten.
Vaak is er ook een achterliggend verhaal dat je letterlijk met je meedraagt. Herken je daar iets in en wat wil je hierover delen?
Ik ben iemand die haar hele leven al aan het stoeien is met zichtbaar zijn. Als kind probeerde ik zoveel mogelijk onzichtbaar te zijn, niet op te vallen. Dat was is een onveilige thuissituatie de veiligste keuze, maar ook op school voelde ik al heel vroeg dat ik anders was dan anderen. Leeftijdsgenootjes waren met heel andere dingen bezig dan ik. Vanaf mijn puberteit heb ik mijn vetlaagjes om me heen gebouwd als beschermlaagjes die als buffer werkten om me te beschermen tegen de buitenwereld, die naar mijn gevoel, vrij hard was. Ik wilde aan de ene kant wel gezien worden, maar voelde me niet echt de moeite waard om door anderen gezien te worden.
In mijn volwassen leven heb ik mezelf wel steeds een beetje meer laten zien. Ik heb psychologie gestudeerd en ben als psycholoog gaan werken, heb lieve vriendinnen om me heen gekregen, ik heb vriendjes gehad en ben uiteindelijk getrouwd en heb twee dochters gekregen. Toch heb ik er nog lange tijd voor gekozen om mijn gevoelens zoveel mogelijk naar de achtergrond te verplaatsen. Ik zag mijn dikke lichaam als een manier om minder zichtbaar te zijn. Want, zo was mijn invulling, mensen kijken toch niet graag naar dikke vrouwen. Aan de andere kant voelde ik altijd dat ik als dikke vrouw te veel ruimte innam. Letterlijk als je bijvoorbeeld in de trein naast iemand anders wilt gaan zitten of als je je in een te krap stoeltje probeert te wurmen op een terras. Maar nog veel meer op een diepere laag; ik voelde dat ik niet te veel ruimte in mocht nemen, omdat ik als dikke vrouw minder waard zou zijn om naar te luisteren. Dat ik had gefaald, omdat het mij maar niet lukt om af te vallen en een ‘normaal’ gewicht te bereiken.
Je hoeft natuurlijk niemand iets te bewijzen, noch te overtuigen, maar als je tegen al die mensen die jou in jouw leven veroordeeld hebben op basis van je rondingen zou mogen zeggen wat zou dat dan zijn?
Ik zou ze willen meegeven hoe schadelijk het kan zijn voor het zelfvertrouwen van kinderen, jongeren en zelfs volwassenen om te oordelen alleen op zo’n klein stukje van hen, namelijk gewicht en lichaamsvorm. Deze oordelen zorgen ervoor dat de relatie met hun lichaam en met eten al vanaf jonge leeftijd kan worden verstoord. En dit heeft vaak tot resultaat dat ze alleen maar meer aankomen, door het vele jojo-en. Ik wil anderen vooral laten horen dat een mens uit zoveel meer bestaat dan wat we aan de buitenkant zien. Als je de tijd neemt om iemand echt te leren kennen dan zie je pas wat meer van hoe iemand is.
Wat zou de maatschappij naar jouw mening moeten weten over mensen met overgewicht en wat is nog te veel onderbelicht?
Dat al die eetregels, dieetboeken en afvalprogramma’s over het algemeen alleen maar leiden tot meer eetbuien, emotie-eten, schuldgevoel en schaamte. Als vrouwen hun relatie met eten willen herstellen, dan is het heel erg belangrijk dat ze de relatie met hun lichaam herstellen. Dat betekent dat ze meer contact maken met hun lichaam en compassie gaan voelen met zichzelf en hun lichaam. Dat is een voorwaarde om weer vertrouwen te gaan ervaren in je lichaam op het gebied van eten. Dat je gaat voelen wanneer je honger hebt en verzadigd bent. Wat je lichaam wil eten en nodig heeft.
Wat vind je van de term ‘bodypositive’ en heb je er wat aan?
Ik kan me helemaal vinden in de body positivity movement. Naar mijn gevoel is het nodig om een groep te hebben die zichzelf laat zien in alle vormen en maten. Een groep die op de barricades gaat staan om de rechten voor dikke mensen te verbeteren. Die het beeld willen veranderen wat veel mensen van dikke mensen hebben, door te laten zien dat dik ook gezond en prachtig kan zijn. Tegelijk volg ik heel graag mensen die hun worstelingen laten zien en hun kwetsbaarheid tonen. Dat past bij de manier waarop ik zelf meer zichtbaar probeer te worden via social media.
De term bodypositive daar heb ik wel een tijdje mee geworsteld. Of ik deze term ook in mijn bedrijf wilde voeren bijvoorbeeld. Het lijkt alsof we allemaal helemaal blij moeten zijn met hoe ons lichaam eruit ziet, terwijl het voor velen van ons natuurlijk veel genuanceerder ligt. Ik zie echter ook dat de term bodypositivity steeds gangbaarder wordt en dat wat het inhoudt daardoor ook wordt verspreid. Dus voor mij staat het nu gelijk aan dat ieder lichaam respect verdient, ongeacht hoe het eruit ziet.
Kun je zeggen dat je blij bent met je lijf zoals dat nu is/ waarom wel waarom niet?
Ik worstel nog steeds regelmatig met hoe mijn lichaam eruit ziet. Ik denk dat dit altijd wel zo zal blijven, dat zijn gedachtes en gevoelens die zo diep geworteld zitten. Die gaan niet helemaal weg. Het verschil is dat ik de gedachtes en gevoelens eerder herken en ze dan ook steeds meer kan zien als gewoon gedachtes en gevoelens, in plaats van als de waarheid. Ik kan ernaar kijken en zien dat ze me niet helpen in het doen van de dingen die ik wil doen. Ze willen me vaker juist tegenhouden en zorgen dat ik me weer wil verstoppen. Ik zie nu dat ik de keuze heb om er wel of niet naar te luisteren. En soms kies ik ervoor om me even te verstoppen, als dit even nodig is om op te laden, of als ik gewoon niet anders kan. En steeds vaker kies ik ervoor om me te laten zien, in al mijn kwetsbaarheid en kracht. Ik zie ook dat ik zoveel meer ben dan mijn lichaam. Ik heb de wereld ook van alles te bieden. Ik ben het waard om liefde te ontvangen van mijn dochters, mijn man en familie en vrienden om me heen. Ik verdien respect, net zoals ieder ander mens dat verdient.
Wat is jouw mooiste droom voor jezelf?
Ik wil groeien in zichtbaarheid. Dat zit in heel kleine dingen, zoals dat ik nog meer mijn onzekerheden, mijn twijfels en mijn visie op het leven durf te delen met de mensen om me heen. Dat ik misschien wel echt een keer die toneelgroep ga zoeken en het podium op durf te gaan, maar ook zeker in mijn werk. Ik wil zichtbaar worden voor een grote groep vrouwen die worstelen met hun lichaam en met eten en wil met hen delen hoe ze stappen kunnen zetten naar meer contact en compassie met hun lichaam en hoe ze op een meer ontspannen manier met eten kunnen omgaan. Ik wil vrouwen begeleiden en een verschil maken op het gebied van de relatie met hun lichaam en eten. Ik wil mezelf laten zien via (social) media en met mensen in gesprek gaan over dit onderwerp.
Maak je die droom waar/ werk je daaraan? Waarom wel of niet?
Ik ben hieraan zeker aan het werken. Met kleine stapjes, durf ik steeds een beetje verder uit mijn schulp te kruipen. Ik ben hierin nog zoekende, welke manier past het beste bij mij. Het geeft me een gevoel van vrijheid om het steeds wel te durven. Om wel mezelf te laten zien. Dan ben ik daarna zo trots op mezelf. En tegelijkertijd vind ik het heel spannend natuurlijk. Maar dat hoort er ook bij.
Wat is je hartenwens voor andere mensen met of zonder curves?
Mijn hartenwens voor andere mensen is dat we elkaar de tijd en aandacht geven om elkaar echt te leren kennen. Dat we verder kijken dan de buitenkant en gaan zien dat ieder mens iets unieks heeft. Maar nog belangrijker, hoe we in de basis allemaal zoveel op elkaar lijken. Als we elkaar een kans geven, kunnen we ons vaak in elkaar herkennen. En herkenning leidt bij beide partijen vaak tot een gevoel van erkenning, van gezien en gehoord worden.
Als we ons wat meer zouden focussen op de overeenkomsten dan op de verschillen, dan zou, naar mijn mening, de wereld van binnenuit kunnen worden veranderd.
Wil jij een keertje kennismaken met Wendy als bodypositive psycholoog? Ga dan naar www.liefjelijf.nl
Interview: Lottie Mae Jones
Foto’s: Eigen beeld/ www.liefjelijf.nl
